مفهوم کوک در موسیقی
ارسال شده: سهشنبه ۱۴ دی ۱۳۹۵, ۹:۴۸ ق.ظ
قسمت اول :
کوک
کوک در موسیقی به دو معنا میتواند به کار گرفته بشود:
کوک کردن، به معنای تنظیم یک ساز موسیقی به شکلی کهنتها به درستی نواخته شود.ارتعاش-سعیدمیرزایی
دستگاههای کوک، که هر یک نظامی است که ارتفاع (زیر و بمی) نتهایمختلف بر اساس آن تعیین میشود.
کوک کردن
کوک کردن روندی است که در آن زیر و بمی نتهایی کهتوسط یک ساز موسیقی تولید میشود به شکلی تنظیم میگردد که فواصل بین نتها مطابق یکنظام مشخص باشد. عموماً برای کوک کردن از یک نت مرجع مشخص استفاده میشود، مثلاً باقرار دادن نت «لا» برابر با ۴۴۰ هرتز سایر نتها به دست میآید و ساز بر این اساس کوکمیگردد. ساز ناکوک سازی است که در آن ارتفاع برخی نتها زیرتر (دیز) یا بمتر (بمل)از چیزی است باید باشد. همچنین، یک ساز میتواند به تناسب نتهای خودش کوک باشد (نتهابا هم هماهنگ باشند) اما اگر نتهای آن با نت مرجع ناسازگار باشند (مثلاً نت «لا» رادر فرکانس دقیقاً ۴۴۰ هرتز تولید نکند) باز ناکوک دانسته میشود.
اگر چه بیشتر سازهایی که کوک میشوند جزو سازهای زهیهستند، سازهای دیگری را نیز میتوان کوک کرد (به عنوان مثال سنج یا برخی سازهای بادی).برای کوک کردن روشهای مختلفی وجود دارد. سادهترین روش مبتنی بر هماهنگ کردن صدایساز با صدای یک ساز دیگر یا صدای یک خواننده است (روش گوشی). از روش گوشی برای کوککردن برخی سیمهای یک ساز نسبت به سیمهای دیگر نیز استفاده میشود (مثلاً در کوک کردنگیتار میتوان یک سیم را مرجع قرار داد و پنج سیم دیگر را بر اساس آن کوک کرد). درارکسترهای سمفونیک معمولاً نوازندههای بقیهٔ سازها ساز خود را بر اساس نت «لا» یا«سی بمل» که توسط نوازندگان اوبو یا کلارینت نواخته میشود کوک میکنند.
روشی دیگر که برای کوک کردن دقیقتر به کار میرود،استفاده از هارمونیکها است. برای نمونه اگر بالاترین سیم یک ویولن سل در میانهاشبه آرامی فشرده شود و آرشه بر آن کشیده شود، صدای هارمونیکی که تولید میشود معادلصدایی است که از آرشه کشیدن بر روی سیم دوم در حالی حاصل میشود که یک سوم جلوتر فشردهشده. در کوک کردن با روش هارمونیک فاصلههای پنجم نیز به کار گرفته میشوند. دقیقترینروش کوک عبارت است از استفاده از یک دیاپازون (امروزه غالباً از دیاپازون ۴۴۰ هرتزاستفاده میشود) یا دستگاههای الکترونیکی مخصوص کوک کردن.ارتعاش-سعیدمیرزایی
کوکهای متفاوت
اگر چه بسیاری از سازها کوکهایی متداول دارند که دربیشتر موارد از آن استفاده میشود (برای نمونه کوک متداول برای ویولن عبارت است از«می»، «لا»، «ر»، «سل») اما گاهی کوکهای متفاوت دیگری نیز که تداول کمتری دارند برایاین سازها به کار گرفته میشوند. برای نمونه سوئیت پنجم ویولن سل باخ نیازمند آن استکه کوک سیم بالای ویولن سل از «لا» به «سل» تغییر داده شود (یک نت بمتر شود).
کوک
کوک در موسیقی به دو معنا میتواند به کار گرفته بشود:
کوک کردن، به معنای تنظیم یک ساز موسیقی به شکلی کهنتها به درستی نواخته شود.ارتعاش-سعیدمیرزایی
دستگاههای کوک، که هر یک نظامی است که ارتفاع (زیر و بمی) نتهایمختلف بر اساس آن تعیین میشود.
کوک کردن
کوک کردن روندی است که در آن زیر و بمی نتهایی کهتوسط یک ساز موسیقی تولید میشود به شکلی تنظیم میگردد که فواصل بین نتها مطابق یکنظام مشخص باشد. عموماً برای کوک کردن از یک نت مرجع مشخص استفاده میشود، مثلاً باقرار دادن نت «لا» برابر با ۴۴۰ هرتز سایر نتها به دست میآید و ساز بر این اساس کوکمیگردد. ساز ناکوک سازی است که در آن ارتفاع برخی نتها زیرتر (دیز) یا بمتر (بمل)از چیزی است باید باشد. همچنین، یک ساز میتواند به تناسب نتهای خودش کوک باشد (نتهابا هم هماهنگ باشند) اما اگر نتهای آن با نت مرجع ناسازگار باشند (مثلاً نت «لا» رادر فرکانس دقیقاً ۴۴۰ هرتز تولید نکند) باز ناکوک دانسته میشود.
اگر چه بیشتر سازهایی که کوک میشوند جزو سازهای زهیهستند، سازهای دیگری را نیز میتوان کوک کرد (به عنوان مثال سنج یا برخی سازهای بادی).برای کوک کردن روشهای مختلفی وجود دارد. سادهترین روش مبتنی بر هماهنگ کردن صدایساز با صدای یک ساز دیگر یا صدای یک خواننده است (روش گوشی). از روش گوشی برای کوککردن برخی سیمهای یک ساز نسبت به سیمهای دیگر نیز استفاده میشود (مثلاً در کوک کردنگیتار میتوان یک سیم را مرجع قرار داد و پنج سیم دیگر را بر اساس آن کوک کرد). درارکسترهای سمفونیک معمولاً نوازندههای بقیهٔ سازها ساز خود را بر اساس نت «لا» یا«سی بمل» که توسط نوازندگان اوبو یا کلارینت نواخته میشود کوک میکنند.
روشی دیگر که برای کوک کردن دقیقتر به کار میرود،استفاده از هارمونیکها است. برای نمونه اگر بالاترین سیم یک ویولن سل در میانهاشبه آرامی فشرده شود و آرشه بر آن کشیده شود، صدای هارمونیکی که تولید میشود معادلصدایی است که از آرشه کشیدن بر روی سیم دوم در حالی حاصل میشود که یک سوم جلوتر فشردهشده. در کوک کردن با روش هارمونیک فاصلههای پنجم نیز به کار گرفته میشوند. دقیقترینروش کوک عبارت است از استفاده از یک دیاپازون (امروزه غالباً از دیاپازون ۴۴۰ هرتزاستفاده میشود) یا دستگاههای الکترونیکی مخصوص کوک کردن.ارتعاش-سعیدمیرزایی
کوکهای متفاوت
اگر چه بسیاری از سازها کوکهایی متداول دارند که دربیشتر موارد از آن استفاده میشود (برای نمونه کوک متداول برای ویولن عبارت است از«می»، «لا»، «ر»، «سل») اما گاهی کوکهای متفاوت دیگری نیز که تداول کمتری دارند برایاین سازها به کار گرفته میشوند. برای نمونه سوئیت پنجم ویولن سل باخ نیازمند آن استکه کوک سیم بالای ویولن سل از «لا» به «سل» تغییر داده شود (یک نت بمتر شود).